Geschreven door Dyami Millarson

Niet veel mensen hebben in hun leven het voorrecht gehad om het Aasters, Schiermonnikoogs of Hindeloopers te leren. Het is daarom goed te begrijpen dat men zich afvraagt wat voor een bijzondere ervaring het is om een of meerdere Friese streektalen te leren. Ik vind het hartstikke leuk om eens te praten over mijn bijzondere ervaring om meerdere Friese streektalen in korte tijd te leren. Ik heb het Aasters in een maand (16 april-19 mei) geleerd en ik ben nu bezig met het Schiermonnikoogs (19 mei-10 juli). Ken Ho is nu bezig met het Hindeloopers (19 mei-17 augustus). Ik ga het Hindeloopers later nog leren.

Iedere Friese streektaal leren is anders. Aasters leren voelde zoals het Engels. Het is hard werken. Ik had veel moeite bij het leren van de Aasterse onregelmatige werkwoorden en ik had hier dus vanaf het begin ook veel aandacht aan besteed. Terwijl Aasters leren hard aanpoten was zoals de arbeid die de boeren vroeger op het land verrichten, viel me op dat het Schiermonnikoogs leren weer rustig was zoals de rustgevende zangles die men ontvangt van een oude ongehaaste vrouw. Het dunkt mij dat dit verschil in de lettergrepen zit wat tot een voelbare tegenstelling geleid heeft.

Doordat ik voorafgaand aan het Schiermonnikoogs het Aasters geleerd heb, heb ik het voorrecht om deze Friese talen naast elkaar te kunnen leggen en te vergelijken. Weinig mensen in heel de wereld hebben hier ooit de kans toe gekregen. Hoe meer Friese talen je leert, hoe meer kennis van het Fries in zijn algemeenheid je verkrijgt; de kennis die je uit iedere Friese taal opdoet dient als vergelijkingsmateriaal dat je meer inzicht verschaft over het Fries als talenspectrum. Je komt voor talrijke raadsels en verrassingen te staan tijdens het leren, maar je wordt ook meerdere grote en kleine openbaringen en nieuwe inzichten gewaar. Met iedere Friese streektaal die je leert wordt het leren makkelijker omdat je de dwarsverbanden tussen de talen ziet en je kennis over taal in het algemeen vergroot is. De Friese taaldiversiteit verruimt onze horizon en vandaar is de bewustwording van deze weelde van groot belang vanuit een maatschappelijk oogpunt.