Skriiand tròch Ken Ho
Òp 24 septimber 2018 geengen wy nei it èèaste meseeúm ien Nederlâând dòt heelendal oeen een persòòan wijd ies, it Pier Pander meseeúm. It meseeúm wééad likj en fe-tòlde ‘n kotsen en krachtigen tòlle oer sien libben. Dèè’t wie oeenkòòmen, wééaden der nâât fuule beseekes. Derom koo iek restig alles tròchnimme.
It meseeúm baad ‘n mòòien sfèèar. As ‘n bééldhouwer het Pier Pander (1864-1919) fuule bééldwörken mekke ien sien libben. Mar òpmörklik wééad sien femielje gin saakkundige ien bééldhouwerii. Sien fèèar wééad ‘n èèarmen skipper, en koo derom sien sóón nâât nei ‘n goeden skoeele stiire. Pier Pander hie wòl oengelókkig bliuuwe kend, mar sien talint ien bééldhouwerii wééad froeg oentdetsen tròch jin rike liad. Derom kriege ‘r de kââns óm nei ‘n Aamsterdaamer kunstiiwerheidskoeele tò stúdeerjen. Der waan ‘r sèm de Prix de Rome (de priis fan Róóam) mei sien bééldhóóltwörk, de bóskniemf. Ien ‘t meseeúm soog iek allónnig it wörk de stómniemf, jò’t nei alle gedachten òp ‘t wörk de bóskniemf liike.
Pier Pander sien libbensròn wééad mòòi iendeeld ien fiiuw likje kaimers ien ‘t meseeúm. Èalke kaimer lòt de belangriekste wörken fan ‘n bepaalden périoode sèèn. Neidòt ‘r de Prix de Rome wónd hee, oerkòòm ‘m ‘n siekte die’t ‘m ien sien rólstoeel afterlòt. Mar dòt hindere nâât dòt ‘r èalk jiir nei Nederlâând wúròm geeng óm sien ââlders tó sèèn. Ien ‘t meseeúm kòòm iek ek ‘n footoo tjian die’ t sien jiirlikse reis nei Nederlâând sèèn lòt. Iek faand ‘t sèm ópmörklik dòt ‘r deróp stoog sèm as hie nâât goo beweegje koo.
De haigte punt kòòm déé ‘t hie ‘n ópdrèècht fan ‘e Nederlâândse oerheid kriege. Déé wââd ‘r frigge ‘n òò-béélding fan Kóóningin Wilhelmina tó meikjen. En it wééad ‘m lókt. De òò-béélding wééad dernei óp ferskillende wiize broeekt, biefóórbééld fóór ‘e Nederlâândse múnt en ek kóóninklike kaadoo’s jin ‘t meijoêand wòdde soêen oeen òòare lâânden. Soent de tiid hee ‘r gin tòkot oeen ópdrèèchten fan ‘e oerheid. Ien ‘t meseeúm soog iek fuule bééldhóóltwörken fan meniesters en òòare peròòanlikheden jin ‘t allegaar mekke wââden tròch Pier Pander. It wééad ‘n biesoendere belibbenis fóór mie.
Neist Pier Pander sien libbensròn en kunstwörken, hââldt ‘t meseeúm ek faik ‘n òòare tentoanstelling oer ‘n òòare persòòan. ‘t wééad Dirk fan erk deze kèèar. ‘t Ientressante deroeen wééad dòt hie ien Leeuwet bòòen wééad. Sien femielje wééad kòòperslachtes fan beroop. Alles geeng goo tòtdòt ‘r óp ‘n dei fe-òòadééld wââd fóór deefstal en wââd oenderbròòt ien ‘e kasse ien blokhuuspòòat. Dòt wééad wòl de swierste tiid ien sien libben.
Nei sien frieleeting woêad ‘r ‘n niejen begòn meikje. Hie besluute nei Ameereka tó gaaen, ‘n lâând dòt fóór sien fuule móóglikheden bekend stoog en nó jitte stéét. Der mekke ‘r kennis mei sien tókomstige wiif en sòtte sien femieljesaak as kòòperslachter fút. Sien saak wééad allónnig mar súksesfoller. Hie het sèm sien broer ien Nederlâând óm meiwórking frigge óm ‘n advertinsje tó meikjen. Dòt woêad ‘r óm meer Nederlâândstalige kòòperslachtes nei sien saak ien Ameerekaa tó loeken. Só koo iek wòl sèèn dòt ‘r mei sien saak fuule súkses hèènt hee.
D’r ies een dieng dòt heelentiiden bie mie stéét. De leste jiiren fan Dirk fan erk en sien wiif kenne hest as ‘n leefdestòlle begréépen wòdde. Déé wééad Dirk fan erk sien wiif slim siek. Sódwaaende wââd Dirk der deepressief fan en úteendlik oerliejde ‘r. Fiiuw dèègen letter koo sien wiif ‘t ek nâât meer en geeng ek daid fanwege hèatienfrakt. ‘t lòt mie dúdlik sèèn hò’t sterk de bâând twisken jer wééad.
Sèm faand iek ‘t heel mòòi óm ‘t libben fan twaa persòòanen tròch tò nimmen. ‘t wééad ‘n lééarsemen meseeúmbeseek!