Geschreven door Dyami Millarson

Het Nedersaksisch wordt in Noord-Nederland gesproken. Er is in de praktijk niet een Nedersaksisch taal, maar er zijn meer Nedersaksische talen in Nederland. Voorbeelden zijn het Stellingwerfs in de provincie Friesland, het Gronings in de provincie Groningen en het Drents in de provincie Drenthe. In elk van deze provincies heeft het Nedersaksisch zich anders ontwikkeld. Dit komt omdat iedereen omging en sprak met mensen uit de eigen streek, en zodoende onstonden er verschillende Nedersaksische streektalen.

Wij willen dit jaar het Nedersaksisch van drie verschillende kanten bestuderen, en daarom gaan wij het Stellingwerfs, het Gronings en het Drents eigen maken. Het Stellingwerfs heeft Westerlauwers-Friese eigenschappen, het Gronings heeft Oosterlauwers-Friese eigenschappen en het Drents ontbeert bovengenoemde Friese eigenschappen (of toch niet helemaal?). Dat willen wij graag verder onderzoeken; wij willen onderzoek doen naar het Fries in het Nedersaksisch. Ook is het juist zeer belangwekkend om na te vorsen hoe de taal zich in elke provincie anders ontwikkeld heeft dan in naburige provincies. Derhalve zullen wij kijken in 2019 naar de verschillen en overeenkomsten van het Nedersaksisch dat eigen is in Friesland, Drenthe en Groningen.

Men kan dunkt mij Stellingwerfs het beste leren met https://www.stellingia.nl. Dit is een webstee die veel handige (lees)teksten en historische informatie over de taal bevat. Ditzelfde geldt voor het Drents met https://huusvandetaol.nl. Deze webstee werkt wat lastiger, maar er is een zoekbalk. Door daar zoekacties uit te voeren met ‘Drèents’ en ‘taol’ verschijnt er al relevante informatie. Gronings kan men dunkt mij het beste leren met http://www.dideldom.com. Deze webstee bevat veel verhalen en gedichten geschreven in verschillende varianten. Ik wil mij enkel beperken tot het Gronings van het Hogeland. Door handig gebruik van Google Advanced Search kan ik alle Hogelandster teksten eruit vissen. Ik doe dan twee dingen: Ik beperk de zoekactie tot genoemde webstee en ik voer de zoekterm ‘Hogelaand’ in.

Mochten de websteden veranderen of verdwijnen in de tussentijd, besef goed dat de informatie in bovenstaande paragraaf relevant was op 2 januari 2019 toen ik de websteden voor het laatst bezocht heb om na te kijken of zij relevante informatie bevatten voor onze voornemens met betrekking tot de studie van het Nedersaksisch in 2019.