Mar só’n twaa wieken hef iek ien Mong Kok bliiₐnd. Mong Kok ies een fan ‘e drókste plakken ien Hongkong. ‘r Ies der altieten het gaaₑnde. ‘r Binne streeten fòl wienkels, ritten mei winkelende méénsken en airfedóówjende wörk- en praatgeluuden. De drókte ies sóms oerweldigjend en deróm seeke iek nó en den mien tóflúcht bie de buutenplakken ien ‘t óósten fan Mong Kok der ‘t ‘t ‘n stúk restiger wééₐ as ien ‘t midden en westen.
Dèè ‘t iek ien Mong Kok wenne, wééₐd ‘r jitte ‘n llaollao der òp soojastreet trèè en trietig (No. 33, Soy Street). Dòt ies ‘n befòòzen-jògúrt-wienkel uut Spanje. Der hef iek ek fòòr ‘t èₐst kennis mekke mei llaollao en de smaik fan ‘e befòòzen jògúrt ies mie al jin jiiren biebliiₐnd. Mei mien friiₐnden hef iek ien Hongkong lekker llaollao ieten dèè ‘t iek der blieuwde. De llaollao-wienkel ien Mong Kok wââd ien twaa toeₑzen sekstin eepene en wééₐd dèèdestiids de èₐste fan sien sóóₐt ien Hongkong. Iek fiend ‘t prachtig dòt iek jitte Hongkong sien èₐste llaollao-wienkel meimekke hef. Hó mòòi dòt diengen gaaₑn kenne òf ze fòòrbestemd binne. ‘t Ies ek wörklik ‘n woender dòt iek wúr llaollao tjiₐnkòòm ien Hongkong en den wòl bie de èₐste llaollao-wienkel hef iek ‘n mòòien herinnering mei mien friiₐnden.
Graig lèès iek booken en deróm kòòm iek ien ‘t eepenber bookehuus Kaauwloên (Kowloon Public Library). Wòl ‘r ‘s hef iek der sitten óm bie tó kómmen fan ‘e drókte ien Mong Kong en iek kòòst der ien alle rest het lèèze dòt mie wúr de moê joog óm de drókte wúr ien tó gaaₑn. Iek ken mie nó nâât fòòr de géést helje het iek der lèèzen hee. Faiks kóm iek der letter wòl ‘r ‘s òp en den sòl iek ‘t òpskrieuwe fòòr ‘e ââdigheid. Iek tienk dòt ‘t het mei wittenskip tó dwaaₑn heej. ‘t Bookenhuus wééₐd òp sich belangriek fòòr mie ómdòt iek der rest seekje kòòst hóneer ‘t iek ‘t mar nóódig hee. De drókte fan Mong Kok mekke mie wúrrig mar dòt bookenhuus lèdde mie wúr òp.
Fan Wetterlaig-wei (Waterloo Road) òò ies ‘t Kóóningspark (King’s Park) bereekber ast fan Naatan-wei (Nathan Road) kómst. Iek hef der ròònd en iek faand ‘t mòòi óm der nei de foegels tó heeren. ‘t Ies mar ‘n lik stúkjen green ien ‘e stéé, mar iek faand ‘t wòl wââdefòl ómdòt ‘t lekker rústig wééₐd en ‘n oerââlde gefoel fan ‘e ,,laig” (ââlde wòd fòòr bós, sèèn hiroender fòòr meer deroer) midden ien ‘e stéé jout. Fòòr mie feelde dòt betrouwd en sódwaaₑnde dòt iek ‘r wòl blii mei wééₐd. Iek ròònde den restig tróch ‘e ,,laig” henne en só as ‘t bookenhuus deeg dit mie goo. ‘t Kóóningspark, dòt nei de beskrieuwing fan óóren eigentlik mar ‘n ,,ròtsblòk mei het baimen ‘r òp” ies, wééₐd ‘n óór restplak fòòr mie en iek hee dòt park echt nóódig dèè ‘t iek ien Mong Kok bluuwde.
‘t Ies wòl ââdig óm ‘t ‘r ‘s ééwen oer ‘e wòdgeskiedenis fan Wetterlaig tó hewwen. Iek hef mar de krekte Hieleper fòrm fan ‘t wòd oeₑnmekke ómdòt iek de geskiedenis ken. ‘t Ééₐste déél kómt fan ‘t Ââldgermaanse wòd fòòr wetter (watōr) en ‘t twadde déél fan ‘t Ââldgermaanse wòd fòòr bós (lauh-). Watōr leveret gewòòn wetter òp ien ‘t Hielepes en dòt skrieuwt m’n só: watōr > wetter. Lauh- ies moeₑiliker ómdòt ‘t Hielepes dit Germaanse erfwòd èₐder felòòren het en ‘t ies fefangen mei ‘t Frâânse wòd bós. Mar ‘t ies ek wúr nâât tó moeₑilik fòòr uus hèₐssens óm tó betienken het ‘t wèèze mút ien ‘t Hielepes want de Germaanse au wòd faik ai ien ‘t Hielepes: aug-ô > aig en hauh-az > haig. Sóms wòd de au ‘n aa: daud-az > daa (Skiermònnikóógs daid). Ien óóre gefallen wòd au wúr óó: austr-ô > óóst. Dit ken ek oender ienflood fan ‘t Hòllâânsk kómme, want m’n soêₑd aist fewaaₑte ien ‘t Hielepes. M’n seit ómmes aist ien ‘t Skiermònnikóógs en dit jiₐld as bewiis dòt ‘t aist wèst hewwe mòòst ien ‘t Hielepes. Hó den ek kenne wie ‘t ââlde wòd fòòr bós wúr wúrómbrienge as laig. Ien ‘t Ââldfries, der ‘t ‘t Hielepes fan òòstammet, kòòm ‘t fòòr as lāch (sprek de ā uut as ‘n lange aa). Mei-j’m jitte òòfrigje òf die Ââldfriese lange ā wòl ‘n ai ien ‘t Hielepes òpleverje sòl, den hef iek ‘n óór Ââldfries-Hieleper fòòrbééld fòòr jimme: hāch > haig. Fiₐdder wòl iek jitte sizze dòt ‘t gin laa òf lai wèèze ken, want de g-klank ies wòl behèₐlden ien ‘t Ââldfries twielst die felòòren ginzen ies ien ‘t Ââldhòllâânsk. Deróm hééₐt die g echt tó heeren tó wèèzen ien ‘t Hielepes.
Jitte ‘n tròdde restplak fòòr mie wééₐd Kedoêrie-húúwel (Kadoorie Hill). Der ies een fan ‘e riekste wieken ien Hongkong. Iek ròònde graig fan Argyle-street oer ‘e Kedoêrie-laan die húúwel òp. ‘t Joog mie rèst óm der tó wèèzen. De liiₐd jin ‘t der wennen soogen wòl ééwen raar òp dèè ‘t ze mie der rónnen soogen, mar fiₐdder sloogen ze gin acht òp mie en kòòst iek mien gang gaaₑn. ‘t Skient heel moeₑilik tó wèèzen óm ‘n huus tó bemachtigjen òp ‘e Kedoêrie-húúwel. Iek ken mie dit wòl fòòrstelle ómdòt de húúwel tjiₐn ‘t oerweldigjende geluud en méénskendròkte uut ‘e stéé en ‘t ies tòch tiₐcht bie alle gemakken en fòòdéélen fan ‘e stéé. Iek kòòst de haige wââde fan de huuzen hir wòl begriepe dèè ‘t iek der ròònde óm bie tó kómmen fan Mongkok.
Mien gasthuus (Hòllâânsk: hotel) wééₐd oeₑn ‘e Naatan-wei (Nathan Road, 彌敦道) dòt een fan ‘e drókste wienkelstreeten òp ‘e wrââld ies. ‘t Heette Kong Hing Gasthuus (Kong Hing Guest House) en iek soêₑd ‘t fèᵤwer fan ‘e fiiuw sterren jòòₑn ak dit plak beóóₐdéélje mei. ‘t Wééₐd fòòr mie ‘n uutkómst óm fan dit plak òò de stéé ‘n lik tó fekennen. Èₐlke dei begòòst fòòr mie oeₑn ‘e Naatan-wei en dòt jiₐlde fòòr mie deróm as òrie-entaasjepúnt. Naatan-wei ies de èₐste wei ien Hongkong die ‘t de Britten ien ‘e nèᵤgentinde eeuw oeₑnleid hewwe. Iek seet sódwaaₑnde òp ‘n stúk Úúroopeese históórje en dòt betiₐdde wòl het fòòr mie; iek stoog èₐlke dei òp ‘e èₐste streete fan Hongkong, iek stoog feitlik òp ‘t begón fan (Brits) Hongkong en só begòòst iek den mien dei! Iek stoog letterlik tiₐcht bie de geskiedenis.
Fan Naatan-wei òò koo ‘k maklik de Viktóórieaa-haiwen (Victoria Harbour) bereeke. Der bin iek een naaₑte henne ginzen óm òòbééldingen ien ‘t tiₐster tó meikjen fan ‘t stéélik lóchtspòl. Graig geeng iek ‘r ien ‘e naaₑte òp uut ien Hongkong ómdòt ‘r der sómmes tó wèrm ies oerdeis. Iek hee bie de Viktóórieaa-haiwen wòl ‘n mòòien tiid. Der wééₐd ‘n rónplak (Hòllâânsk: promenade, wandelplek) wúr ‘t iek faiks nuuver genóg de tiid fan mien libben hee mei ‘t uutsicht. Iek wééₐd wúrrig dèè ‘t iek wúrómgeeng nei mien gasthuus, mar ‘t wééₐd echt de moeₑite wââd óm der fan ‘e naaₑte henne tó gaaₑn. (Naar wie is de haven vernoemd? Heeft het te maken met de Victoriaanse tijd?)
‘n Keer wééₐd iek ‘n lik (fedwaald) ien Mong Kok. Iek wééₐd òp seek nei ‘n wienkelsentrúm wúr ‘t iek klaaₑn kaipje kòòst, mar nei ‘n aimerii rónd tó hewwen hee iek jitte niks foenden en iek wââd al wúrrig fan ‘e sómmerhitte. Iek soog dèè ‘n paar baimen en kòòm uut bie de Britse skoeₑle. Iek hee dèè gin sin meer óm jitte fiₐdder tó gaaₑn en geeng mar wúróm nei mien gasthuus óm tòt ‘t tiₐster tó waaₑtjen. ‘t Wééₐd gin löjheid ien Hongkong óm nâât tó fuule tó dwaaₑn. Gewòòn belangriek wééₐd ‘t óm die sem ien beskerming tó nimmen fòòr ‘e oerdeise hitte en fòral bienei allónig fan ‘e naaₑte diengen tó oendernimmen. Dòt lééₐde iek al gaauw ien Hongkong. ‘r Wééₐd ómmes ‘n echt naaₑtlibben ien Hongkong. De wienkels wééₐn tòt heel let eepen en deróm kòòst ‘t libben gewòòn ien ‘e naaₑte tróchgaaₑn. Iek hee mie der mar gaauw oeₑn oeₑnpast en fesòtte mie der heelendal nâât tjiₐn. Iek wééₐd dizze naaₑtkultuur ek al ien ‘n óór lâând tjiₐnkómd wúr ‘t iek libbe hef, nemmentlik Ietaalje. Sódwaaₑnde wééₐd ‘t libben mie ien Hongkong nâât heelendal fremd. Iek koo de oergong maklik meikje óm bie deilócht tó sleepen en bie tiₐster nei buuten tó gaaₑn. Dòt ies gewòòn de mest praktiese iendééling ien sok waarem plak as Hongkong.