Is het Wangerooger(s) of Wangeroger(s)?

Geschreven door Dyami Millarson

In de negentiende-eeuwse spelling kwamen dubbele o’s veelvuldig voor in open lettergrepen, terwijl dat in de tegenwoordige Nederlandse spelling niet het geval is. Echter, er zijn uitzonderingen bij plaatsnamen. De stadsnaam Hindeloopen spelt men met twee o’s en dientengevolge schrijft men ook Hindelooper(s) met twee o’s. Wangerooge (vernederlandst als Wangeroog) spelt men doorgaans ook met twee o’s en dientengevolge zou men ook Wangerooger(s) moeten spellen met twee o’s.

Deze bladzij is genomen uit het eerste deel van Winkler’s Algemeen Nederduitsch en Friesch dialecticon. Henry Sweet (1845-1912), wiens werk ik heel handig gevonden heb voor de studie van het Oudnoords en wiens inzichten over taalstudie en taalonderwijs mij erg aanspraken vanwege onze gezamenlijke nadruk op uitspraak, vertaalde de titel als ,,General Netherland and Friesian Dialecticon”, hetgeen hij beschreef als ,,of special interest to all students of English”. Zijn enige kritiek op het boek was als volgt: ,,The only fault in the book is the want of an adequate system of phonetic notation.”

Johan Winkler (1840-1916) schreef ook Wangerooger(s) met twee o’s in zijn Dialecticon. Hij was natuurlijk een negentiende-eeuwer en voor hem was de dubbele o in open lettergrepen, waardoor men hem als niet-betrouwbaar voorbeeld voor de huidige spelling zou kunnen achten. Het was echter ook mogelijk geweest om in navolging van Heinrich Georg Ehrentraut (1798-1866), wiens werk Winkler uitmuntend noemde, Wangeroger(s) met een enkele o te spellen in zijn dialecticon, hetgeen Winkler niet verkozen heeft terwijl hij juist verkozen heeft te rederen dat Wangerooger(s) met dubbele o gespeld dient te worden vanuit het gezichtspunt dat de plaatsnaam Wangeroog(e) met dubbele o’s gespeld is. Justus Hiddes Halbertsma (1789-1869) spelde bijvoorbeeld Wangeroger(s) met een enkele o toen hij het volgende schreef:

De Wangerogers zijn met hun vocalisme wel ingetogener, toch horen wij zeggen: dait, dat; stait, Lfr. stát, stoot; haun, hand; laum, lam.

[…] doch schoon het Duitsch guneert met é en zegt greifen, gleiten, treiben, houdt de Wangeroger zich aan de zuivere í met gríp, Eng. to gripe; gliip, Eng. to glide; dríw, Eng. to drive […]

Negentiende-eeuwers konden dus wel Wangeroger met een enkele o spellen, maar Winkler verkoos dat niet te doen. Aangezien wij Wangeroog(e) nu met dubbele o spellen, lijkt het mij verstandig om Wangerooger(s) met twee o’s te spellen omwille der eenvormigheid. Dezelfde regel geldt dus voor woordvormen die afgeleid zijn van de plaatsnaam Wangeroog(e) als voor die van de plaatsnaam Hindeloopen afgeleid zijn: houd de dubbele o in de open lettergreep aan omdat het nu eenmaal in de plaatsnaam voorkomt. Indien men Hindelopen en Wangeroge spelde, had men Hindeloper(s) en Wangeroger(s) kunnen spellen, maar dat doet men niet. Ik gebruik daarom ook niet dezelfde spelling als Halbertsma en volg liever Winkler.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s